Η Σύνοδος διακόπηκε αρκετές φορές για να γίνουν συναντήσεις του Αλέξη Τσίπρα με την Ανγκελα Μέρκελ, τον Φρανσουά Ολάντ και τον Ντόναλντ Τουσκ.
Στο κείμενο του Eurogroup που παρουσιάστηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης γίνεται λόγος για ψήφιση έως την Τετάρτη 15 Ιούλη των πρώτων αντιλαϊκών μέτρων για ΦΠΑ, συντάξεις, Δημοσιονομικό Συμβούλιο και ενσωμάτωση της
κοινοτικής οδηγίας περί εξυγίανσης των τραπεζών. Εφόσον τα μέτρα αυτά ψηφιστούν, τότε θα ξεκινήσει η διαπραγμάτευση για το 3ο μνημόνιο για δάνεια ύψους 82 με 86 δισ. ευρώ και με την προϋπόθεση ότι «η ελληνική προσφορά για μεταρρυθμιστικά μέτρα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά».
Μεταξύ άλλων ζητούν «φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό» και «αυστηρή αναθεώρηση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων, του συνδικαλισμού και των συλλογικών απολύσεων». Στο κείμενο γίνεται λόγος για «σαφές χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή όλων των συστάσεων του ΟΟΣΑ, μεταξύ των οποίων και άνοιγμα των καταστημάτων την Κυριακή, περίοδοι εκπτώσεων, άνοιγμα του επαγγέλματος του φαρμακοποιού, το γάλα και τα αρτοποιεία».
Για τις ιδιωτικοποιήσεις αναφέρεται «πρόοδος στην ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ» και «ένα σημαντικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων», ενώ προτείνεται κατά πλειοψηφία πως «αξιόλογα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία [αξίας 50 δισ. ευρώ] θα πρέπει να μεταβιβαστούν σε ένα υπάρχον εξωτερικό και ανεξάρτητο ταμείο όπως το Institution for Growth στο Λουξεμβούργο, ώστε να ιδιωτικοποιηθούν με την πάροδο του χρόνου και να μειωθεί το χρέος. Ένα τέτοιο ταμείο θα είναι υπό τη διαχείριση των ελληνικών αρχών, υπό την επίβλεψη των αρμόδιων ευρωπαϊκών θεσμών».
Ολόκληρο το κείμενο του Eurogroup (στις αγκύλες είναι οι προτάσεις που δεν είναι ομόφωνες).
«Το Eurogroup υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη με τις ελληνικές αρχές ως προαπαιτούμενο για ενδεχόμενη μελλοντική συμφωνία για πρόγραμμα διάσωσης μέσω ESM. Σε αυτό το πλαίσιο, η ιδιοκτησία του προγράμματος από τις ελληνικές αρχές είναι ζωτικής σημασίας, και η επιτυχής εφαρμογή του πρέπει να ακολουθήσει τις πολιτικές δεσμεύσεως.
Το Eurogroup αναμένει τη συνέχιση της πλήρους συμμετοχής του ΔΝΤ (και καλωσορίζει την πρόθεση της Ελλάδας να επιδιώξει πλήρη εμπλοκή του ΔΝΤ στην παρακολούθηση και χρηματοδότηση του προγράμματος). Αυτό αποτελεί προαπαιτούμενο για το Eurogroup προκειμένου να υπάρξει συμφωνία επί ενός προγράμματος στον ESM.
Δεδομένης της ανάγκης για ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης με την Ελλάδα, το Eurogroup καλωσορίζει τις δεσμεύσεις των ελληνικών αρχών να νομοθετήσουν χωρίς καθυστέρηση μέχρι τις 15 Ιουλίου ένα πρώτο πακέτο μέτρων. Αυτά τα μέτρα, έχοντας ληφθεί σε πλήρη συμφωνία με τους θεσμούς, θα περιλαμβάνουν:
- Εξορθολογισμό του ΦΠΑ και διεύρυνση της φορολογικής βάσης για την αύξηση των εσόδων.
- Προκαταβολικά μέτρα για τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου μεταρρυθμιστικού προγράμματος του συνταξιοδοτικού.
- Υιοθέτηση Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ήτοι σημαντική αναδιάρθρωση των διαδικασιών και των διακανονισμών για το σύστημα της αστικής δικαιοσύνης αλλά και σημαντική επιτάχυνση της δικαστικής διαδικασίας και μείωση του κόστους.
- Διασφάλιση της πλήρους νομικής ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ.
- Πλήρης εφαρμογή των σχετικών προβλέψεων που περιλαμβάνονται στη Συνθήκη για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, ιδιαίτερα με το να καταστεί λειτουργικό το Δημοσιονομικό Συμβούλιο προτού οριστικοποιηθεί το MoU [και εισαγωγή αυτόματων περικοπών δαπανών σε περίπτωση απόκλισης από τους φιλόδοξους στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος που θα υπόκειται στην έγκριση των Θεσμών].
-Ενσωμάτωση της οδηγίας BRRD τουλάχιστον σε διάστημα μιας εβδομάδας με τη στήριξη της Κομισιόν.
Άμεσα, και μόνο μετά τη νομική εφαρμογή των προαναφερόμενων μέτρων, καθώς και την επικύρωση όλων των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στο παρόν έγγραφο από το ελληνικό Κοινοβούλιο, μπορεί να ληφθεί μια απόφαση εντολής προς τους Θεσμούς για διαπραγμάτευση ενός Μνημονίου Κατανόησης (MoU). Η απόφαση αυτή θα ληφθεί υπό τον όρο ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο και ότι θα πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 13 της Συνθήκης του ESM, στη βάση της αξιολόγησης που προβλέπει το Άρθρο 13.1.
Προκειμένου να διαμορφωθεί η βάση για μια επιτυχή κατάληξη του MoU, η ελληνική προσφορά για μεταρρυθμιστικά μέτρα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά, ώστε να λαμβάνει υπόψη την έντονα επιδεινωμένη οικονομική και δημοσιονομική θέση της χώρας κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους. Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να δεσμευθεί επισήμως ως προς την ενίσχυση των προτάσεών της σε ένα αριθμό πεδίων που προσδιορίζονται από τους Θεσμούς, με ένα ικανοποιητικό ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα για τη νομοθέτηση και την εφαρμογή τους, συμπεριλαμβάνοντας δομικής φύσης σημεία αναφοράς, ορόσημα και ποσοτικά κριτήρια, ώστε να υπάρχει σαφήνεια για την κατεύθυνση των πολιτικών σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο.
Κυρίως χρειάζεται, σε συνεννόηση με τους θεσμούς:
- Να διενεργηθούν οι φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό, καθώς και συγκεκριμένες πολιτικές που θα ισοφαρίσουν πλήρως τον δημοσιονομικό αντίκτυπο της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου για τη μεταρρύθμιση στις συντάξεις του 2012 και την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος ή κοινώς συμφωνημένα ισοδύναμα μέτρα έως τον Οκτώβριο του 2015.
- [Πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από σούπερ μάρκετ σε επόμενο βήμα], όπως και το άνοιγμα κρίσιμων μακροοικονομικά κλειστών επαγγελμάτων (για παράδειγμα οι μεταφορές με πλοία). Σύμφωνα με τη δεύτερη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, οι κατασκευές θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα προαπαιτούμενα.
-Στην αγορά ενέργειας, η πρόοδος στην ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ [εκτός αν μπορούν να βρεθούν άλλα μέτρα που να έχουν ισοδύναμη επίδραση στον ανταγωνισμό, όπως συμφωνήθηκε με τους Θεσμούς].
- Στις αγορές εργασίας, να προχωρήσει σε αυστηρή αναθεώρηση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων, του συνδικαλισμού και των συλλογικών απολύσεων, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και την προσέγγιση που προτείνεται από τους Θεσμούς. [Επίσης, οι ελληνικές αρχές θα εκσυγχρονίσουν το νομοθετικό πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές]. Στο πλαίσιο αυτών των αξιολογήσεων, οι αλλαγές στην αγορά εργασίας θα πρέπει να βασίζονται σε διεθνείς και ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, και δεν θα πρέπει να περιλαμβάνουν επιστροφή σε πολιτικές του παρελθόντος, οι οποίες δεν είναι συμβατές με τον στόχο προώθησης της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης.
- Να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης αποφασιστικής δράσης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και μέτρα για την ενίσχυση της διακυβέρνησης του ΤΧΣ και των τραπεζών, συγκεκριμένα περιορίζοντας ενδεχόμενο πολιτικής παρέμβασης ειδικά στις διαδικασίες διορισμού.
Επιπλέον αυτών, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν στις ακόλουθες ενέργειες:
- Να αναπτύξουν ένα σημαντικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων με βελτιωμένη διακυβέρνηση.
[Οι ελληνικές αρχές θα προσκαλέσουν ένα ανεξάρτητο σώμα που θα αποτιμήσει την αξία των προς πώληση παγίων και θα αναζητήσουν τον καταλληλότερο τρόπο προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η ανεξαρτησία του ΤΑΙΠΕΔ, με τη συμμετοχή της Κομισιόν] ή
[Επιπλέον, αξιόλογα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία [αξίας 50 δισ. ευρώ] θα πρέπει να μεταβιβαστούν σε ένα υπάρχον εξωτερικό και ανεξάρτητο ταμείο όπως το Institution for Growth στο Λουξεμβούργο, ώστε να ιδιωτικοποιηθούν με την πάροδο του χρόνου και να μειωθεί το χρέος. Ένα τέτοιο ταμείο θα είναι υπό τη διαχείριση των ελληνικών αρχών υπό την επίβλεψη των αρμόδιων ευρωπαϊκών θεσμών].
- Σε συμφωνία με τις φιλοδοξίες της ελληνικής κυβέρνησης, να εκσυγχρονιστεί και να ενισχυθεί σημαντικά η δημόσια διοίκηση, και να τεθεί σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την ενίσχυση των δεξιοτήτων και την αποπολιτικοποίηση της ελληνικής διοίκησης. Μια πρώτη πρόταση θα πρέπει να κατατεθεί μέχρι τις 20 Ιουλίου μετά από συζητήσεις με τους Θεσμούς. Η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να μειώσει περαιτέρω το κόστος της ελληνικής διοίκησης, με βάση ένα πρόγραμμα το οποίο θα συμφωνηθεί με τους Θεσμούς.
-Να ομαλοποιήσουν πλήρως τις μεθόδους εργασίας με τους Θεσμούς, περιλαμβανόμενης της αναγκαίας εργασίας στην Αθήνα, για να βελτιωθεί η εφαρμογή του προγράμματος και η εποπτεία. Η κυβέρνηση χρειάζεται να διαβουλεύεται και να συμφωνεί με τους Θεσμούς σε όλα τα προσχέδια των νομοσχεδίων στις σχετικές περιοχές με επαρκή χρόνο πριν την υποβολή τους για δημόσια διαβούλευση ή στο κοινοβούλιο. Το Eurogroup υπογραμμίζει και πάλι ότι η εφαρμογή είναι το κλειδί, και στο πλαίσιο αυτό καλωσορίζει την πρόθεση των ελληνικών αρχών να ζητήσουν έως τις 20 Ιουλίου υποστήριξη από τους Θεσμούς και τα κράτη - μέλη για τεχνική βοήθεια, και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συντονίσει την υποστήριξη αυτή από την Ευρώπη.
-[Τέλος, να τροποποιήσουν ή να αντισταθμίσουν ακυρωτικούς νόμους (roll-back legislation) που υιοθετήθηκαν μέσα στο 2015, οι οποίοι δεν είχαν συμφωνηθεί με τους Θεσμούς και είναι αντίθετοι στις δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου του 2015].
Οι παραπάνω δεσμεύσεις είναι οι ελάχιστες προϋποθέσεις για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τις ελληνικές αρχές. Ωστόσο, το Eurogroup κατέστησε σαφές ότι έναρξη των διαπραγματεύσεων δεν αποκλείει κάποια πιθανή τελική συμφωνία για ένα νέο πρόγραμμα του ESM, το οποίο θα πρέπει να βασίζεται σε μια απόφαση για το συνολικό πακέτο (περιλαμβανόμενων των χρηματοδοτικών αναγκών, της βιωσιμότητας του χρέους, και πιθανής χρηματοδότησης - γέφυρας).
Το Eurogroup σημειώνει της πιθανές χρηματοδοτικές ανάγκες του προγράμματος μεταξύ 82 δισ. ευρώ και 86 δισ. ευρώ όπως αξιολογήθηκε από τους Θεσμούς. Το Eurogroup προσκαλεί τους Θεσμούς να εξετάσουν πιθανότητες για να μειωθεί ο χρηματοδοτικός φάκελος, μέσω ενός εναλλακτικού δημοσιονομικού δρόμου ή υψηλότερων εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις. Η αποκατάσταση της πρόσβασης στις αγορές, το οποίο αποτελεί στόχο κάθε προγράμματος χρηματοοικονομικής βοήθειας, χαμηλώνει την ανάγκη για άντληση από τον συνολικό χρηματοδοτικό φάκελο. Το Eurogroup σημειώνει τις επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας, οι οποίες υπογραμμίζουν την ανάγκη για πολύ ταχεία πρόοδο στην κατάληξη μιας συμφωνίας για ένα νέο MoU: αυτές εκτιμάται ότι φτάνουν τα 7 δισ. ευρώ έως τις 20 Ιουλίου και επιπλέον 5 δισ. ευρώ μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Το Eurogroup αναγνωρίζει τη σημασία να διασφαλιστεί ότι το ελληνικό κράτος μπορεί να καθαρίσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ΔΝΤ και την Τράπεζα της Ελλάδας και να εκπληρώσει τις δανειακές υποχρεώσεις τις επόμενες εβδομάδες, για να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την οργανωμένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Οι κίνδυνοι να μην ολοκληρωθούν ταχέως οι διαπραγματεύσεις παραμένουν πλήρως στην Ελλάδα. Το Eurogroup θα συζητήσει επειγόντως αυτά τα θέματα.
Δεδομένων των σημαντικών προκλήσεων του ελληνικού χρηματοπιστωτικού κλάδου, ο συνολικός φάκελος ενός νέου προγράμματος με τον ESM θα πρέπει να περιλαμβάνει την πρόβλεψη ενός μαξιλαριού ρευστότητας 10-25 δισ. ευρώ για τον τραπεζικό κλάδο, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης και τα κόστη εξυγίανσης, εκ των οποίων ποσό ύψους 10 δισ. ευρώ θα διατίθετο άμεσα σε ξεχωριστό λογαριασμό στο ESM.
Το Eurogroup αναγνωρίζει πως μια ταχεία απόφαση για την υλοποίηση νέου προγράμματος αποτελεί προϋπόθεση για να ανοίξουν ξανά οι τράπεζες, αποφεύγοντας έτσι την αύξηση του συνολικού προγράμματος χρηματοδότησης. Η ΕΚΤ/SSM θα προχωρήσει σε μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση μετά το καλοκαίρι. Συνολικά το "μαξιλάρι" ρευστότητας θα καλύψει πιθανά κεφαλαιακά ελλείμματα μετά τις ολοκληρωμένες αξιολογήσεις όταν θα έχει τεθεί σε εφαρμογή το νομικό πλαίσιο.
Υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες αναφορικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αυτό οφείλεται στη χαλάρωση των πολιτικών κατά τους τελευταίους 12 μήνες, που είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση του εγχώριου μακροοικονομικού και οικονομικού περιβάλλοντος. Το Eurogroup επαναλαμβάνει πως οι χώρες - μέλη της Ευρωζώνης έχουν -κατά τα προηγούμενα χρόνια- υιοθετήσει σημαντικά μέτρα που στηρίζουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, ελαφρύνοντας το μονοπάτι εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, μειώνοντας σημαντικά το κόστος αποπληρωμής του.
Σε αυτή τη βάση και στο πλαίσιο ενδεχόμενου μελλοντικού προγράμματος μέσω του ESM και σε ευθυγράμμιση με το πνεύμα της ανακοίνωσης του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012, το Eurogroup είναι έτοιμο να εξετάσει ενδεχόμενα πρόσθετα μέτρα περαιτέρω χαλάρωσης των όρων εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, αν αυτό χρειαστεί, ώστε να διασφαλιστεί πως οι καθαρές χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε βιώσιμο μονοπάτι. Αυτά τα μέτρα, περιλαμβανομένης μεγαλύτερης περιόδου χάριτος και επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής, θα εξαρτηθούν από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που θα συμφωνηθούν σε ενδεχόμενο νέο πρόγραμμα ανάμεσα στην Ελλάδα και τους Θεσμούς, και θα εξεταστούν μετά τη θετική ολοκλήρωση της εφαρμογής των εν λόγω μέτρων.
Το Eurogroup υπογραμμίζει πως δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί κούρεμα της ονομαστικής αξίας του χρέους.
Οι ελληνικές αρχές επαναλαμβάνουν την κατηγορηματική δέσμευσή τους να τιμήσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές, πλήρως και εγκαίρως.
Δεδομένου ότι όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις πoυ περιλαμβάνονται σε αυτό το έγγραφο εκπληρωθούν, το Eurogroup μαζί με το διοικητικό συμβούλιο του ESM και με βάση το άρθρο 13.2 της Συνθήκης του ESM, θα εξουσιοδοτήσουν τους θεσμούς να διαπραγματευτούν ένα νέο πρόγραμμα, αν οι προϋποθέσεις του άρθρου 13 της συνθήκης του ESM πληρούνται στη βάση της αξιολόγησης που αναφέρεται στο άρθρο 13.1.
Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, θα πρέπει άμεσα να προταθεί στην Ελλάδα προσωρινή αναστολή (time out) από την Ευρωζώνη με ενδεχόμενη αναδιάρθρωση του χρέους».
