Μνημόνιο - «μνήμα» για την Κοινωνική Ασφάλιση

Οι συνταξιούχοι και όλοι οι εργαζόμενοι θα χρειαστεί να βρεθούν πολλές φορές στους δρόμους του αγώνα, για να υπερασπίσουν το δικαίωμά τους στη ζωή

Τα νέα αντιασφαλιστικά μέτρα που επιβλήθηκαν από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και τα υπόλοιπα που δρομολογήθηκαν, δεν περιορίζονται στις νέες αιματηρές περικοπές των συντάξεων και στην αύξηση των ορίων ηλικίας. Αποτελούν, ταυτόχρονα, νέο ποιοτικό σταθμό στη μακρά αλυσίδα μέτρων και ανατροπών που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια, με πρωταγωνιστές τις κυβερνήσεις ΝΔ - ΠΑΣΟΚ. Με τα μέτρα αυτά, ολοκληρώνεται μια βαθιά ποιοτική μετάλλαξη του ίδιου του χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης, που πλέον με τη σφραγίδα της «πρώτη φορά κυβέρνησης της Αριστεράς», μετατρέπεται σε «Ασφάλιση» ατομική, χωρίς ίχνος κοινωνικής χροιάς και αλληλεγγύης, ακολουθώντας τις στρατηγικές επιλογές που έχουν γίνει για
το συνταξιοδοτικό στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Με τη σφραγίδα της ΕΕ

Οσο και αν τα μέτρα γίνεται προσπάθεια να εμφανιστούν ως αποτέλεσμα «εκβιασμού» και της «δύσκολης συμφωνίας» που έγινε με τους «εταίρους»-δανειστές, στην πραγματικότητα είναι η «φυσική» κατάληξη και κορύφωση μιας μακράς πορείας διάλυσης της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως τη γνωρίσαμε μεταπολεμικά, και αντικατάστασή της μ' ένα ασφαλιστικό μοντέλο σύμφωνο με τις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου, ντόπιου και ευρωπαϊκού, για την εξασφάλιση της κερδοφορίας του. Αν υπάρχει κάποιο ασφαλές στοιχείο σε αυτό το νέο μοντέλο, είναι η ανασφάλεια των δεδομένων του. Είναι η «μη ασφάλεια» εργαζομένων και συνταξιούχων.
Βασική αρχή του νέου συστήματος είναι η απόσυρση του κράτους από τη στήριξη της Κοινωνικής Ασφάλισης, η κατάργηση της δημόσιας εγγύησης για τις συντάξεις και η παράλληλη απαλλαγή των επιχειρήσεων από την αντίστοιχη ευθύνη και χρηματοδότηση, με τη μεταφορά όλων των βαρών στις πλάτες των εργαζομένων. Ο,τι, δηλαδή, προβλέπεται στα ευρωενωσιακά ντοκουμέντα και στην «Πράσινη Βίβλο» για τις συντάξεις. Ως εκ τούτου, δεν πρόκειται για κάποια παρέκκλιση από το «ευρωπαϊκό κεκτημένο», όπως ψευδώς ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η πλήρης εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ, που σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, όπως στη χώρα μας, επιταχύνεται, για να μπορέσει να δημιουργήσει συνθήκες ανάκαμψης στον ελληνικό καπιταλισμό.
Ορισμένα απ' αυτά τα χαρακτηριστικά του «νέου μοντέλου», η βάση του οποίου μπήκε με τους νόμους του 2010 (3863, 3865), ξεπροβάλλουν και μέσα από τα πρόσφατα μέτρα τα οποία έφερε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και στηρίχτηκαν από τα υπόλοιπα κόμματα του ευρωμονόδρομου.

Κατάργηση κατώτερων ορίων και της αλληλεγγύης

Ενα απ' αυτά αφορά στην κατάργηση των κατώτερων ορίων των συντάξεων. Η κατάργηση των κατώτερων ορίων, που αρχίζει ως πρώτη δόση, για όσους ασφαλισμένους συνταξιοδοτούνται σε ηλικία μικρότερη του 67ου έτους, η οποία στη συνέχεια αναμφίβολα θα επεκταθεί σε όλους, σηματοδοτεί την κατάργηση της όποιας μίνιμουμ προστασίας είχε το υφιστάμενο σύστημα και της όποιας εσωτερικής αλληλεγγύης διέθετε μέχρι τώρα. Η συγκεκριμένη διάταξη δεν αφαιρεί μόνο εισόδημα από κάποιους συνταξιούχους, κάνει κάτι ακόμα χειρότερο: Χτυπάει την ίδια την καρδιά της Κοινωνικής Ασφάλισης, που είναι ότι το κράτος και η ίδια η «λογική» του συστήματος - με την εσωτερική αναδιανομή - πρέπει πρωτίστως να προστατεύει τους πιο αδύνατους, αυτούς που τη δύσκολη ώρα θα βρούνε κάποιο αποκούμπι, θα εξασφαλίσουν έστω τα ελάχιστα μέσα διαβίωσης στα γηρατειά τους. Κι όμως, αυτούς χτυπάει η συγκεκριμένη διάταξη. Συνταξιούχους που κατά τη διάρκεια του εργάσιμου βίου τους δεν κατάφεραν να έχουν αρκετές ημέρες Ασφάλισης και περιορίζονται στα 4.500 έως 6.000 ένσημα, είχαν κατά τεκμήριο χαμηλούς μισθούς, μεγάλα διαστήματα ανεργίας, εποχική απασχόληση.
Μάλιστα, επειδή η διάταξη που ψηφίστηκε δεν προβλέπει κάποια εξαίρεση για τις αναπηρικές συντάξεις και τις συντάξεις θανάτου (χηρείας), που εκ των πραγμάτων μπορεί να επέλθουν οποιαδήποτε στιγμή στη ζωή ενός εργαζόμενου, αυτό σημαίνει ότι η κατάργηση των κατώτερων ορίων μάς γυρίζει σε έναν άγριο καπιταλισμό των πρώιμων χρόνων του. Ετσι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, όποιος συνταξιοδοτηθεί πριν απ' αυτή την ηλικία και είναι δικαιούχος της σύνταξης των κατώτερων ορίων (π.χ. ΙΚΑ) των 486,84 ευρώ, θα χάσει μέχρι και 160 ευρώ, δηλαδή το 30% της κατώτερης σύνταξης. Ορισμένες εκτιμήσεις λένε ότι αυτό το μέτρο, σε βάθος 15ετίας, θα θίξει τη ζωή τουλάχιστον 500.000 συνταξιούχων! Πρόκειται για πραγματικό εξανδραποδισμό μιας ολόκληρης γενιάς.
Με δεδομένη την ψήφιση της άλλης διάταξης της συμφωνίας, για σταδιακή κατάργηση και του ΕΚΑΣ από του χρόνου, το οποίο κατευθυνόταν μόνο στους χαμηλοσυνταξιούχους, ο συνδυασμός των δύο αυτών μέτρων θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε έναν απερίγραπτο «κοινωνικό Καιάδα». Τα γηρατειά, για μεγάλες ομάδες συνταξιούχων, θα γίνουν συνώνυμα της εξαθλίωσης. Και αυτά με τη σφραγίδα της «περήφανης Αριστεράς», της πολιτικής απάτης και του απύθμενου θράσους.

Ρήτρα οικονομικού στραγγαλισμού

Ταυτόχρονα, με άλλες διατάξεις, εφαρμόζεται η λεγόμενη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος» για τις επικουρικές συντάξεις, που θα οδηγήσει σε επιπρόσθετες μειώσεις στις επικουρικές και τα εφάπαξ σε όλα τα Ταμεία, καθώς όλα τα επικουρικά εντάσσονται πλέον στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) και οι μοναδικοί πόροι που θα έχει, θα είναι οι εισφορές των εργαζομένων. Η μοίρα των επικουρικών και των εφάπαξ πλέον προδιαγράφεται. Το ΕΤΕΑ θα δίνει συντάξεις ανάλογα με τα χρήματα που έχει και για όσο διάστημα θα έχει τους πόρους που χρειάζονται. Οδηγούμαστε, δηλαδή, στην κατάργηση των επικουρικών και των εφάπαξ.
«Ρήτρα μηδενικού ελλείμματος» επιβάλλεται επί της ουσίας και στις κύριες συντάξεις. Εκεί οδηγεί πρακτικά το πάγωμα της κρατικής χρηματοδότησης των Ταμείων στα σημερινά επίπεδα χρηματοδότησης, τουλάχιστον μέχρι το 2021, και ταυτόχρονα όποια πρόσθετη χρηματοδότηση λάμβαναν ορισμένα Ταμεία, όπως ο ΟΓΑ, ο ΟΑΕΕ, το ΝΑΤ κ.λπ. Σε συνάρτηση και με την κατάργηση των λεγόμενων «κοινωνικών πόρων», τα Ταμεία οδηγούνται σε οικονομικό στραγγαλισμό. Η πολιτική αυτή θα φέρει νέες μειώσεις στις κύριες συντάξεις, δραματικές αυξήσεις στις εισφορές των ασφαλισμένων, με στόχευση στους αγρότες, που εκτιμήσεις κάνουν λόγο και για τριπλασιασμό των εισφορών τους, αλλά και τους ελεύθερους επαγγελματίες (ΟΑΕΕ) και επιστήμονες (ΕΤΑΑ). Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται το οικονομικό υπόβαθρο και οι προϋποθέσεις να προχωρήσει ακόμα ταχύτερα το μοντέλο «στενής σύνδεσης των εισφορών με τις παροχές» που προβλέπεται στην «Πράσινη Βίβλο» για τις συντάξεις της ΕΕ. Με μια κουβέντα, το μοντέλο το οποίο προβλέπει ότι ο ασφαλισμένος θα πληρώνει για την Ασφάλισή του, χωρίς το σύστημα να εγγυάται τι θα πάρει για σύνταξη στο τέλος του εργάσιμου βίου του, πέρα από μια σύνταξη προνοιακού επιπέδου (σήμερα 360 ευρώ) και μάλιστα μετά το 67ο έτος.

Η «προοδευτική πολιτική» του Αλ. Τσίπρα

Ετσι στρώνεται το έδαφος για ένα Ασφαλιστικό, στο οποίο ο ασφαλισμένος θα παρακαλά να έχει δουλειά και μετά τα 67 χρόνια, προκειμένου να εξασφαλίσει κάποια σύνταξη με την οποία θα μπορεί να συντηρείται!
Αλλωστε, όπως είπε και ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ, «προοδευτική πολιτική» είναι να δουλεύει κάποιος μέχρι τα 67 χρόνια και να στηρίζει με τις εισφορές του το σύστημα. Αυτό που δε μας είπε ο Αλ. Τσίπρας είναι πόσοι θα έχουν δουλειά σε αυτή την ηλικία και ποιος εργοδότης (της «υγιούς επιχειρηματικότητας»), στην οποία υποκλίνεται και στηρίζει, θα κρατά στην επιχείρησή του κάποιον 63, 65 και 67 ετών. Ενα, πάντως, είναι σίγουρο: Μετά από λίγα χρόνια, «προοδευτική πολιτική» θα είναι να δουλεύεις μέχρι τον ...τάφο, αφού μόνο έτσι θα κρατηθεί «οικονομικά βιώσιμο» το Ασφαλιστικό. Δεν πρωτοτύπησε, όμως, ο πρωθυπουργός. Πριν απ' αυτόν, από την εποχή ακόμα του Κ. Σημίτη, η «βιωσιμότητα» του Ασφαλιστικού ήταν ο «Δούρειος Ιππος» για να αλωθούν τα ασφαλιστικά δικαιώματα. Αυτή είναι και η αρχή η οποία διαμορφώνει τη στρατηγική της ΕΕ στο Ασφαλιστικό. Και όπως δήλωσε και ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Φρ. Ολάντ, γενικά για τη συμφωνία που έγινε στις 12 Ιούλη με την κυβέρνηση, που όμως αφορά και στο πεδίο του Ασφαλιστικού: «Το διακύβευμα ήταν να γίνουν σεβαστοί οι ευρωπαϊκοί κανόνες»! Να, λοιπόν, πού οδηγείται ο λαός μας, με την εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων.