Για την ιστορία, θυμίζουμε ότι η διοργάνωση αυτή πρωτοξεκίνησε το 1971 ως ευρωπαϊκό φόρουμ από τον οικονομολόγο, καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Γενεύης, Κλάους Σβαμπ, γιο Ελβετού βιομήχανου, και στη συνέχεια
καθιερώθηκε ως μια παγκόσμια διοργάνωση που σήμερα αποτελεί μια - υποτίθεται - Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση, «όμιλο σκέψης», που έχει παγκόσμια δικτύωση με κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, αστικά επιτελεία, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Βεβαίως, στηρίζεται από πάνω από 1.000 μεγάλα μονοπώλια σε όλους τους κλάδους και αξιοποιείται από αυτά για την προώθηση των συμφερόντων τους για να κλείνουν τις δουλειές τους και να προμοτάρουν τα εμπορεύματά τους. Ταυτόχρονα, το Φόρουμ αντικειμενικά γίνεται πεδίο έκφρασης ανταγωνισμών ανάμεσα στις αστικές τάξεις, όπως φάνηκε με τις συζητήσεις για το μέλλον της Ευρωζώνης, της Κίνας, τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται για την αστική τάξη του Ιράν μετά την άρση των διεθνών κυρώσεων, ή τις συζητήσεις για το Κυπριακό και τη «λύση» του, προκειμένου να διευκολυνθούν οι μπίζνες των μονοπωλίων.
Ασύλληπτη επιστημονική πρόοδος σε φόντο καπιταλιστικής βαρβαρότητας
Φέτος, ωστόσο, το κεντρικό θέμα της διοργάνωσης ορίστηκε να είναι η λεγόμενη «τέταρτη βιομηχανική επανάσταση».
Ως τέτοια ορίζεται η πλήρης αυτοματοποίηση της βιομηχανικής παραγωγής, η
μαζική ένταξη νέων τεχνολογιών όπως η ρομποτική, η λεγόμενη τεχνητή
νοημοσύνη (όπου εντάσσονται και τα διάφορα οχήματα χωρίς οδηγό, οι
έξυπνες συσκευές, τα έξυπνα σπίτια κ.λπ.), η νανοτεχνολογία, οι
τρισδιάστατες εκτυπώσεις, η γενετική και η βιοτεχνολογία, η ψηφιακή
λειτουργία, η αντικατάσταση πολλών εργασιών των ανθρώπων από εξελιγμένες
μηχανές. Με λίγα λόγια, η ραγδαία ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων,
που θα επηρεάσει την παραγωγή, την εργασία και τη ζωή των ανθρώπων.Βεβαίως, την ίδια ώρα που σχεδιάζονται τέτοια μεγαλόπνοα σχέδια με αυτοματισμούς και ψηφιακά διασυνδεδεμένα συστήματα, από τα 7,5 δισεκατομμύρια του πληθυσμού της Γης, πάνω από το 1/4 στερείται ακόμα και ηλεκτρικό ρεύμα ή πόσιμο νερό, για να μη μιλήσουμε για άλλες στοιχειώδεις ανάγκες. Αυτός, λοιπόν, είναι ο σύγχρονος καπιταλιστικός κόσμος των τεράστιων αντιθέσεων και ανισορροπιών, τόσο μεταξύ διαφορετικών κρατών, αλλά και μέσα στις ίδιες τις χώρες. Ετσι, στις πιο εξελιγμένες καπιταλιστικά χώρες που πρωτοστατούν στην «τέταρτη επανάσταση», η φτώχεια και η ανέχεια δεν μπορούν να κρυφτούν και εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν δίπλα στα υπερσύγχρονα αυτοματοποιημένα συστήματα από τα οποία πλουτίζουν λίγοι.
Σε πολλά τραπέζια συζήτησης με διάφορους εμπειρογνώμονες, διευθυντικά στελέχη, επιστήμονες, ερευνητές, πολιτικούς, διατυπώθηκαν οι τεράστιες δυνατότητες που υπάρχουν στο σύγχρονο κόσμο, «ευλογήθηκαν γένια» για πρωτοπόρες και καινοτόμες ιδέες και πατέντες που μπορούν να φέρουν μπόλικο χρήμα, που ήταν και το ζητούμενο όλων, αλλά δεν μπόρεσαν να κρυφτούν και προβλήματα και προκλήσεις του μέλλοντος. Ετσι, στα υλικά του Φόρουμ ήταν και μια έρευνα του οργανισμού αυτού και τα συμπεράσματά της για το μέλλον της εργασίας που οργανώθηκε σε 15 χώρες, τις πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικά, όπου βρίσκουν και αναμένεται να βρουν πιο άμεση εφαρμογή οι νέες τεχνολογίες και προδιαγράφουν έναν πραγματικό εφιάλτη για εκατομμύρια εργαζόμενους. Στην έρευνα συμμετείχαν στελέχη επιχειρήσεων από 9 κλάδους της βιομηχανίας από τις εξής χώρες: Αυστραλία, Βραζιλία, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία, Ινδία, Ιταλία, Ιαπωνία, Μεξικό, Νότια Αφρική, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και ενδεικτικά από χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και του Αραβικού Συνδέσμου, που αναφέρονται στο 65% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού.
Ο εφιάλτης για εκατομμύρια εργαζόμενους
Εκεί
εξετάστηκαν οι επιπτώσεις της «τέταρτης επανάστασης» και το τι
εργαζόμενους χρειάζεται και σε ποιους νέους κλάδους. Ετσι διαπιστώνεται
ότι μόνο γι' αυτές τις χώρες και μόνο έως το 2020 αναμένεται να χαθούν 7,1 εκατομμύρια θέσεις εργασίας,
με τις μεγαλύτερες απώλειες λόγω του ότι θα αντικατασταθούν από
εξελιγμένες μηχανές, επίσης λόγω αύξησης της τηλεϊατρικής στους τομείς
της υγειονομικής περίθαλψης και στους τομείς της Ενέργειας και του
χρηματοπιστωτικού συστήματος, ενώ υπολογίζεται ότι θα υπάρξει αύξηση
θέσεων εργασίας στους τομείς της πληροφορικής, των μαθηματικών, της
αρχιτεκτονικής, της μηχανικής. Βεβαίως, αυτές οι νέες θέσεις περίπου 2
εκατομμύρια δεν μπορούν να υπερκαλύψουν τη μαζική ανεργία. Επίσης, οι
γυναίκες αναμένεται να πληγούν αναλογικά περισσότερο. Κατά άλλες
εκτιμήσεις αυτά τα νούμερα μάλλον είναι αρκετά υποτιμημένα και η
πραγματικότητα θα είναι πολύ χειρότερη.Επειδή, λοιπόν, αυτή είναι η εξέλιξη (θα εξηγήσουμε παρακάτω ότι στον καπιταλισμό εμφανίζεται ως νομοτέλεια) τα διάφορα επιτελεία των αστών, που βρέθηκαν και στο Νταβός, «ψάχνουν» τρόπους να αμβλύνουν την κατάσταση. Μιλάνε για επενεκπαίδευση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού, για ευαισθησία από την πλευρά των επιχειρήσεων, πράγμα βέβαια που είναι σε αντίθετη κατεύθυνση από την επιδίωξη για μεγιστοποίηση του κέρδους, που είναι και το μοναδικό κίνητρο για τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής.
Ιδιαίτερα σήμερα, που συνεχίζεται η δυσκολία επίτευξης δυναμικών ρυθμών ανάπτυξης σε μια σειρά ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, στο φόντο της πτώσης της τιμής των εμπορευμάτων και της διεθνούς τιμής του πετρελαίου, των προβλέψεων για επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα, τη μικρή ανάπτυξη στις ΗΠΑ, την ασθενή ανάπτυξη στην ΕΕ, τη στασιμότητα στην Ιαπωνία, την οικονομική κρίση στη Ρωσία και τη Βραζιλία, τα περί ευαισθησίας των καπιταλιστών για το καλό των ανθρώπων ή του φυσικού περιβάλλοντος είναι φληναφήματα που δεν τα πιστεύουν ούτε τα μικρά παιδιά.
Νομοτέλεια μόνο η σοσιαλιστική οργάνωση της κοινωνίας
Αυτό
όμως που εμφανίζουν ως νομοτέλεια οι καπιταλιστές, που λένε κυνικά «τι
να κάνουμε θα έχει και ...κάποια θύματα η εξέλιξη και ανάλαβε εσύ
ατομικά να μη συγκαταλέγεσαι σε αυτά», δεν είναι τίποτε άλλο παρά το
γεγονός ότι ο καπιταλισμός που επαναστατικοποιεί τις παραγωγικές
δυνάμεις, λόγω των εκμεταλλευτικών παραγωγικών του σχέσεις τις στρέφει
ενάντια στους εργάτες. Οι νέες τεχνολογίες είναι η ανάπτυξη των
παραγωγικών δυνάμεων άρα και των μέσων παραγωγής στις σημερινές συνθήκες
του καπιταλιστικού συστήματος και η αξιοποίησή τους στην παραγωγική
διαδικασία είναι ενταγμένες στις ανάγκες του κεφαλαίου. Ο εργαζόμενος,
επειδή δεν του ανήκουν τα μέσα παραγωγής, καταστρέφεται σαν παραγωγική
δύναμη με την πτώση της τιμής της εργατικής δύναμης και με την ανεργία,
γίνεται αντικείμενο πιο εξελιγμένης αλλά στυγνής εκμετάλλευσης που
άλλοτε γίνεται πιο έντονη ή παίρνει νέες μορφές.Τα νέα πολύ πιο αποδοτικά μέσα παραγωγής, τα απίστευτα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα μπορούν να αξιοποιηθούν στην κοινωνική παραγωγή για τη λαϊκή ευημερία. Βασική προϋπόθεση να ανατραπεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. Γιατί τι αποδεικνύουν όλες αυτές οι παραγωγικές δυνατότητες, που ανέδειξε η συλλογική προσπάθεια της ανθρωπότητας, οι επιστήμονες, οι ερευνητές που εξέλιξαν τις γνώσεις των προκατόχων τους σε μια διαδικασία που είναι αέναη; Οτι υπάρχουν όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις και δυνατότητες για να ζήσει η ανθρωπότητα πολύ καλύτερα. Μπορούν να κατοχυρωθούν νέα εργατικά λαϊκά δικαιώματα. Με τέτοια τεράστια δυνατότητα αύξησης της παραγωγκότητας της εργασίας μπορεί να εξασφαλιστεί η μείωση του εργάσιμου χρόνου για τους εργαζόμενους, καλύτερη ποιότητα ζωής, με περισσότερο ελεύθερο χρόνο, ώστε κάθε μέλος της κοινωνίας να αναπτύσσει ολόπλευρα όλες του τις ικανότητες. Μια τέτοια οργάνωση της παραγωγής και της ζωής μόνο ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός μπορεί να εξασφαλίσει για την ανθρωπότητα. Η ιστορική εμπειρία της οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και τις άλλες χώρες έδειξε αυτές τις δυνατότητες, ακόμα και με λιγότερο αναπτυγμένες παραγωγικές δυνάμεις σε σχέση με τη σημερινή εποχή. Ακόμη και τα λάθη και οι παρεκκλίσεις, που οδήγησαν αντί στην παραπέρα ανάπτυξη των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής στην επιστροφή στην καπιταλιστική βαρβαρότητα μας δείχνουν την αναγκαιότητα της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Βεβαίως, τα επιτελεία του Φόρουμ του Νταβός αυτό ακριβώς θέλουν να αποφύγουν, γιατί θα σημάνει το τέλος της δυνατότητάς τους να ξεζουμίζουν την παγκόσμια εργατική τάξη και γι' αυτό προσπαθούν να εξωραΐσουν την πραγματικότητα και εμφανίζονται ως δήθεν ευαίσθητοι για τα προβλήματα των ανθρώπων. Είναι και αυτό μέρος του ιδεολογικοπολιτικού πολέμου, συνολικά του ταξικού πολέμου, που πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και αποφασιστικά το επαναστατικό κίνημα.
Δ. Κ.
