H
αναχαίτιση των προσφυγικών ροών και η «διαχείρισή» τους με βάση τις
ανάγκες του ευρωενωσιακού κεφαλαίου, αποτελεί την καρδιά της συμφωνίας, στην οποία κατέληξαν η ΕΕ και η Τουρκία,
μετά τα αλισβερίσια στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ - Τουρκίας. Η συμφωνία
επιβεβαιώνει παράλληλα τον εγκλωβισμό δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και
μεταναστών στη χώρα μας τα επόμενα χρόνια.
Η συμφωνία, η οποία περιλαμβάνει τις επαναπροωθήσεις
προσφύγων και μεταναστών στην Τουρκία στην βάση της αρχής «ένας προς
έναν», αλλά και την συνέχιση του
εγκλωβισμού, αναμένεται να τεθεί σε
ισχύ την Κυριακή 20 Μάρτη, οπότε πρόκειται να αρχίσει η εφαρμογή των
επαναπροωθήσεων όλων των προσφύγων και μεταναστών που θα φθάνουν από την
ημέρα αυτή στην Ελλάδα. Ο αριθμός των προς επανεγκατάσταση θα φθάνει
μέχρι τις 72.000. Αν πλησιάζει προς εκεί θα εξεταστεί αναθεώρηση. Αν
πιαστεί ο αριθμός το πρόγραμμα επανεγκατάστασης τερματίζεται.
Οι πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται
εγκλωβισμένοι στην χώρα, θα παραμείνουν εγκλωβισμένοι για χρόνια,
κλεισμένοι στους «χώρους φιλοξενίας», αναμένοντας τις διαδικασίες
χορήγησης ασύλου ή την επαναπροώθησή τους στην Τουρκία.
Σε σχέση με τη νομιμότητα του εν λόγω σχεδίου, το
κείμενο συμπερασμάτων αναφέρει ότι η συμφωνία είναι σε πλήρη συμφωνία με
το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, καθώς σέβεται την αρχή της ατομικής
εξέτασης κάθε αίτησης ασύλου, ενώ στην τελική συμφωνία υπάρχει σαφής
αναφορά στην αρχή μη επαναπροώθησης και στις μη συλλογικές επιστροφές.
Επίσης, στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου
αναφέρεται πως θα πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά στα «hot spots» με
την υποστήριξη της ΕΕ και για τις ελληνικές δομές ασύλου. Κατά την
Κομισιόν, «θα πρέπει να θεσπιστούν ταχείες επιχειρησιακές ρυθμίσεις
μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της
ικανότητας υποδοχής των ελληνικών νησιών καθώς και της προσαρμογής των
κέντρων πρώτης υποδοχής ("hot spots") σε κέντρα επανεισδοχής και
χορήγησης ασύλου». Δηλαδή, τα νησιά στο Αιγαίο θα πρέπει να έχουν
μεγαλύτερους καταυλισμούς, ενώ τα κέντρα διαλογής ανθρώπων για να
πετύχει η λεγόμενη επανεισδοχή δεν θα πρέπει μόνο να καταγράφουν και να
ταυτοποιούν, αλλά να διαθέτουν και χώρους προσωρινής κράτησης για όσους
θα διώχνονται από τη χώρα.
Για την εφαρμογή της απόφασης αναμένεται να φτάσουν
στην Ελλάδα, περίπου 2.300 άτομα, που θα στελεχώσουν τις υπηρεσίες της
Frontex και του ευρωπαϊκού γραφείου ασύλου στα νησιά του Αιγαίου, με
έμφαση σε μεταφραστές, δικαστές, προσωπικό ασφαλείας και προσωπικό που
θα χειρίζεται τις επαναπροωθήσεις. Σύμφωνα με την απόφαση, στα νησιά του
Αιγαίου, αναμένεται να εγκατασταθούν και Τούρκοι αξιωματούχοι, με την
ιδιότητα του «συνδέσμου». Αξιοσημείωτο είναι ότι μέχρι στιγμής, δεν
γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για την παραμονή και
την αναχώρησή τους.
Σχετικά με τις ενστάσεις της Κύπρου για το άνοιγμα
των κεφαλαίων, η συμφωνία προβλέπει το άνοιγμα εντός της ολλανδικής
προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, δηλαδή μέχρι τον Ιούνιο, μόνο του Κεφαλαίου 33 (προϋπολογισμός), το οποίο δεν έχει μπλοκαριστεί από την Κύπρο.
Σε σχέση με την οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας για
τους πρόσφυγες, στην τελική συμφωνία προτείνεται να μην υπάρχουν νέα
ποσά, αλλά σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα έργα που μπορούν να επωφεληθούν
από τα ήδη υπάρχοντα τρία δισ. μέσα στην εβδομάδα για ταχύτερη
εκταμίευση. Παράλληλα, στη συμφωνία, περιλαμβάνεται αναφορά για την άρση
της βίζας, εφόσον η Τουρκία εκπληρώσει συγκεκριμένους όρους.
Στην εφαρμογή της απόφασης αλλά και στο ΝΑΤO, προσβλέπει ο πρωθυπουργός
Ως επιτυχία, παρουσίασε την συμφωνία ο Αλ. Τσίπρας, τονίζοντας ότι «τα σχέδια των μονομερών ενεργειών μπαίνουν στο ψυγείο». «Έγινε
πράξη αυτό που προσπαθούσαμε εδώ και τρεις μήνες, δηλαδή να έχουμε
κοινή αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης και η οποία είναι διεθνής,
αφορά την ΕΕ στο σύνολό της», σημείωσε ο πρωθυπουργός, λέγοντας ότι «Αυτό
που πριν από 11 ημέρες έμοιαζε ως εγκαταλελειμμένο σχέδιο, δηλαδή η
κοινή συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας, και οι περισσότεροι προσανατολίζονταν σε
μονομερείς ενέργειες, με τον κίνδυνο η Ελλάδα να μετατραπεί σε "αποθήκη
ψυχών", εγκαταλείφθηκε».
Την ίδια ώρα βέβαια που ο Αλ. Τσίπρας ισχυρίστηκε ότι
η χώρα δεν θα γίνει αποθήκη ψυχών, έσπευσε να πανηγυρίσει γιατί όπως
είπε, υπήρξε δέσμευση για την ενίσχυση της χώρας προκειμένου να
διαχειριστεί την «ανθρωπιστική κρίση».
Ο πρωθυπουργός τόνισε ακόμη, ότι με τη συμφωνία
τίθενται τρία φίλτρα για μείωση των ροών από τις τουρκικές ακτές προς τα
ελληνικά νησιά ή τη διατήρησή τους στα μειωμένα επίπεδα των τελευταίων
ημερών: Το χτύπημα του δικτύου των διακινητών στις τουρκικές ακτές που
αποτελεί υποχρέωση της Τουρκίας, η δέσμευση της Άγκυρας να άρει τα
προσκόμματα ώστε η επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο να είναι
αποτελεσματική και εφόσον δεν λειτουργήσουν αυτά, δίνεται ισχυρό
αντικίνητρο στους πρόσφυγες, καθώς αυτοί που θα έρχονται εκτός της
νόμιμης οδού δεν θα έχουν προτεραιότητα.
Αχμέντ Νταβούτογλου: Τουρκία και ΕΕ έχουν κοινό μέλλον
«Δεν υπάρχει μέλλον στην Τουρκία χωρίς την ΕΕ και δεν υπάρχει μέλλον στην ΕΕ χωρίς την Τουρκία», δήλωσε ο Αχμέντ Νταβούτογλου
σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τους Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν - Κλοντ
Γιούνκερ, κάνοντας λόγο για ιστορική ημέρα λόγω της επισφράγισης της
συμφωνίας για την ανακοπή των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη. «Επιβεβαιώθηκε ότι ΕΕ και Τουρκία έχουν κοινό μέλλον», ανέφερε
ο Τούρκος πρωθυπουργός, επισημαίνοντας ότι στις Βρυξέλλες έγινε
συζήτηση και για την συριακή κρίση και για την διαδικασία της τουρκικής
ένταξης.
Ως προς αυτή καθαυτή τη συμφωνία, ο Νταβούτογλου
ανέφερε ότι για να μπορεί να υπάρξει επιστροφή προσφύγων από τα ελληνικά
νησιά στην Τουρκία, η ΕΕ θα πρέπει να αποδεχθεί αντίστοιχο αριθμό
ανθρώπων στο ευρωπαϊκό έδαφος. Ανέφερε ότι εντός των επόμενων εβδομάδων
θα αρχίσουν να καταβάλλονται από την ΕΕ τα τρία δισ. ευρώ -τα οποία
σημείωσε πως δεν κατευθύνονται στην ίδια την Τουρκία, αλλά δίνονται προς
όφελος των Σύρων προσφύγων- και έως το 2018 θα υπάρξει κατανομή άλλων
τριών δισ. ευρώ.
Μίλησε για συμφωνία σε ευρύτερο πλαίσιο εμβάθυνσης
των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ, σημειώνοντας ότι η Άγκυρα θα έχει
υλοποιήσει έως τα τέλη Μαΐου όσες εκ των 72 προϋποθέσεων απομένουν ώστε
να επισπευστεί για τον Ιούνιο η απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους
πολίτες. Ως προς το ενταξιακό ανέφερε πως ανοίγει το Κεφάλαιο 33 και θα επιταχυνθεί το άνοιγμα και νέων κεφαλαίων τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.
Άγκελα Μέρκελ: Πρέπει να διευθετηθούν οι λεπτομέρειες
Την πεποίθηση ότι η Ευρώπη θα τα καταφέρει να
αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση εξέφρασε η Γερμανίδα καγκελάριος
Άγκελα Μέρκελ, ωστόσο, σημείωσε ότι δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες «να
πιστεύουμε δηλαδή ότι αυτά που συμφωνήσαμε σήμερα είναι αρκετά, διότι
υπάρχουν λεπτομέρειες και τεχνικά ζητήματα που πρέπει να διευθετήσουμε».
Σε συνέντευξη Τύπου μετά τη Σύνοδο Κορυφής για το
Μεταναστευτικό η Μέρκελ ανέφερε ότι η συμφωνία είναι το πρώτο βήμα και
χαρακτήρισε σημαντικό το γεγονός ότι μαζί με την Τουρκία κατάφεραν οι
«28» να περάσουν σε μία εταιρική ένωση.
