Η συζήτηση για ένα νέο, 4ο μνημόνιο, δεν έχει απλά ανοίξει, αλλά όπως
προκύπτει από τα ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών, συζητιούνται και οι
λεπτομέρειές του σχετικά με το πώς αυτό θα υλοποιηθεί, πώς θα συνδεθεί
με την όποια διευθέτηση του χρέους που δεν δημιούργησε ο λαός, ακόμα και
το ποια θα είναι τα μέτρα που θα περιλαμβάνει. Επιγραμματικά, το
σενάριο που δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα, όπως αυτό
σκιαγράφησε προχτές ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζ. Ράις, έχει ως εξής:
Ρυθμίσεις σχετικές με το χρέος θα συνοδεύονται από ένα νέο πακέτο
μέτρων, δηλαδή μια νέα αντιλαϊκή συμφωνία, ένα νέο
μνημόνιο, όπως και να το πει κανείς. Η υλοποίηση αυτού του 4ου μνημονίου δεν θα συνδέεται πλέον με εκταμίευση δόσεων από πακέτο χρηματοδοτικής στήριξης, αλλά με σταδιακή εφαρμογή μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Επιπλέον, προϋπόθεση για συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ είναι συγκεκριμένα μέτρα για το χρέος. Το αντιλαϊκό ψηφιδωτό αρχίζει να σχηματίζεται σιγά - σιγά (μην ξεχνάμε και το πακέτο με τα μέτρα για τα Εργασιακά, που καθώς φαίνεται πάει να συμφωνηθεί), καθώς όλες οι πληροφορίες συντείνουν ότι αυτό το πακέτο μέτρων, είτε λέγεται μνημόνιο είτε όπως αλλιώς, θα έρθει να συμπληρώσει τον κυκεώνα των αντιλαϊκών μέτρων που τσακίζουν το λαό, τους εργαζόμενους, τις λαϊκές οικογένειες εδώ και χρόνια...
Εχει σημασία να θυμηθούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, και πριν τις διπλές εκλογές του 2012 και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015, είχε κάνει σημαία το ζήτημα του χρέους. Ως κυβέρνηση πια, συνέχισε να έχει στην πρώτη γραμμή της πολιτικής του ρητορικής το θέμα της ρύθμισης του χρέους. Σε σημείο, μάλιστα, που να παρακαλά - όπως λένε κάποιοι που γνωρίζουν τι γίνεται στις αίθουσες των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον - να πάρει κάτι για το χρέος, ώστε να έχει ένα ισχυρό χαρτί που δεν θα αφορούσε μόνο την εσωτερική κατανάλωση. Αλλά και επειδή η θέση του ήταν ξεκάθαρη, υπέρ του μπλοκ εκείνων των αστικών δυνάμεων και εκείνων των επιχειρηματικών συμφερόντων που πρόκριναν αυτή τη λύση για την Ελλάδα. Θυμίζουμε ότι αρχικά είχε συνταχθεί με την άποψη του ΔΝΤ και της πλειοψηφίας της ηγεσίας των ΗΠΑ για «κούρεμα», στη συνέχεια μιλούσε για επιμήκυνση, δηλαδή στη λογική της Γερμανίας και άλλων χωρών της ΕΕ. Η εξέλιξη ήταν ο ...«ευρωπαϊκός προσανατολισμός», η πάση θυσία παραμονή στο ευρώ, στην Ευρωζώνη και βέβαια η ψήφιση του 3ου μνημονίου μαζί με ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΑΝΕΛ, Ποτάμι.
Ενα μνημόνιο που, από τότε που ψηφίστηκε, προβλέπει πως είτε στην περίπτωση του «κουρέματος» του χρέους, είτε στην περίπτωση της επιμήκυνσης του χρέους, αυτό προϋποθέτει νέα μέτρα για το λαό. Και πολύ απλά, πλέον, τώρα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ετοιμάζεται για το 4ο. Κι ας μην κοροϊδευόμαστε. Το θέμα δεν είναι να μετράμε τα μνημόνια που έρχονται. Το θέμα είναι πως έτσι κι αλλιώς τα μνημόνια είναι διαρκείας και είναι το απαραίτητο καύσιμο για να επιχειρήσει το μεγάλο κεφάλαιο να ορθοποδήσει από την καπιταλιστική κρίση, να δει - έστω και μια μικρή - ανάκαμψη των κερδών του. Καπιταλιστική ανάκαμψη που θα συνοδεύεται από ένταση της εκμετάλλευσης και μεγαλύτερη συγκέντρωση της παραγωγής σε λιγότερα χέρια.
μνημόνιο, όπως και να το πει κανείς. Η υλοποίηση αυτού του 4ου μνημονίου δεν θα συνδέεται πλέον με εκταμίευση δόσεων από πακέτο χρηματοδοτικής στήριξης, αλλά με σταδιακή εφαρμογή μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Επιπλέον, προϋπόθεση για συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ είναι συγκεκριμένα μέτρα για το χρέος. Το αντιλαϊκό ψηφιδωτό αρχίζει να σχηματίζεται σιγά - σιγά (μην ξεχνάμε και το πακέτο με τα μέτρα για τα Εργασιακά, που καθώς φαίνεται πάει να συμφωνηθεί), καθώς όλες οι πληροφορίες συντείνουν ότι αυτό το πακέτο μέτρων, είτε λέγεται μνημόνιο είτε όπως αλλιώς, θα έρθει να συμπληρώσει τον κυκεώνα των αντιλαϊκών μέτρων που τσακίζουν το λαό, τους εργαζόμενους, τις λαϊκές οικογένειες εδώ και χρόνια...
Εχει σημασία να θυμηθούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, και πριν τις διπλές εκλογές του 2012 και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015, είχε κάνει σημαία το ζήτημα του χρέους. Ως κυβέρνηση πια, συνέχισε να έχει στην πρώτη γραμμή της πολιτικής του ρητορικής το θέμα της ρύθμισης του χρέους. Σε σημείο, μάλιστα, που να παρακαλά - όπως λένε κάποιοι που γνωρίζουν τι γίνεται στις αίθουσες των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον - να πάρει κάτι για το χρέος, ώστε να έχει ένα ισχυρό χαρτί που δεν θα αφορούσε μόνο την εσωτερική κατανάλωση. Αλλά και επειδή η θέση του ήταν ξεκάθαρη, υπέρ του μπλοκ εκείνων των αστικών δυνάμεων και εκείνων των επιχειρηματικών συμφερόντων που πρόκριναν αυτή τη λύση για την Ελλάδα. Θυμίζουμε ότι αρχικά είχε συνταχθεί με την άποψη του ΔΝΤ και της πλειοψηφίας της ηγεσίας των ΗΠΑ για «κούρεμα», στη συνέχεια μιλούσε για επιμήκυνση, δηλαδή στη λογική της Γερμανίας και άλλων χωρών της ΕΕ. Η εξέλιξη ήταν ο ...«ευρωπαϊκός προσανατολισμός», η πάση θυσία παραμονή στο ευρώ, στην Ευρωζώνη και βέβαια η ψήφιση του 3ου μνημονίου μαζί με ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΑΝΕΛ, Ποτάμι.
Ενα μνημόνιο που, από τότε που ψηφίστηκε, προβλέπει πως είτε στην περίπτωση του «κουρέματος» του χρέους, είτε στην περίπτωση της επιμήκυνσης του χρέους, αυτό προϋποθέτει νέα μέτρα για το λαό. Και πολύ απλά, πλέον, τώρα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ετοιμάζεται για το 4ο. Κι ας μην κοροϊδευόμαστε. Το θέμα δεν είναι να μετράμε τα μνημόνια που έρχονται. Το θέμα είναι πως έτσι κι αλλιώς τα μνημόνια είναι διαρκείας και είναι το απαραίτητο καύσιμο για να επιχειρήσει το μεγάλο κεφάλαιο να ορθοποδήσει από την καπιταλιστική κρίση, να δει - έστω και μια μικρή - ανάκαμψη των κερδών του. Καπιταλιστική ανάκαμψη που θα συνοδεύεται από ένταση της εκμετάλλευσης και μεγαλύτερη συγκέντρωση της παραγωγής σε λιγότερα χέρια.