Σκληρά μέτρα δεκαετίας για πλεονάσματα 3,5%, το 2017 η 2η αξιολόγηση, «βλέπουμε» για το χρέος

Σκληρά μέτρα δεκαετίας για την Ελλάδα είναι στο τραπέζι, όπως επιβεβαίωσε ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup της Δευτέρας 5 Δεκέμβρη, όπου παρουσιάστηκαν από τον ESM ορισμένες βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις για το χρέος που είχαν συμφωνηθεί τον περασμένο Μάη, ενώ η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης μετατίθεται για το 2017. Σαφείς είναι οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για αντιλαϊκά μέτρα, πριν και μετά το 2018 που ολοκληρώνεται το τρίτο μνημόνιο, όπως προκύπτει από το ανακοινωθέν της συνεδρίασης.
Στις δηλώσεις του αναφερόμενος στο ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων της Ελλάδας μετά το 2018, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωσε πως υπάρχουν διαφορετικές απόψεις που τάσσονται υπέρ της διατήρησης των πρωτογενών πλεονασμάτων στο 3,5% για τρία ή για πέντε ή για 10 χρόνια, που όμως απαιτείται να συνοδευτούν με «σημαντικά διαρθρωτικά μέτρα». Σε ό,τι αφορά το ΔΝΤ και τη συμμετοχή του στο ελληνικό μνημόνιο ανέφερε πως ζητάει «ένα πακέτο διαρθρωτικών μέτρων που να εγγυάται την επίτευξη των πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5% του ΑΕΠ» και ότι δεν έχει πρόβλημα με τη χρονική διάρκεια των πλεονασμάτων. Πρόσθεσε ότι το ΔΝΤ αυτό που ζητάει στην παρούσα φάση είναι «προκαταρκτικές διασφαλίσεις» ότι το χρέος θα καταστεί βιώσιμο και ότι «θέλει να δει περισσότερα μέτρα στην αγορά εργασίας».
Δήλωσε πως τα μέτρα για μετά το 2018 θα συζητηθούν και θα αποφασιστούν αργότερα καθώς προέχει να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και πρόσθεσε ότι η τεχνική συμφωνία αναμένεται το 2017 καθώς «είναι ξεκάθαρο ότι απαιτείται και άλλη δουλειά» και γνωστοποίησε ότι τις επόμενες μέρες επιστρέφουν στην Αθήνα οι επικεφαλής του κουαρτέτου για συνέχιση των διαπραγματεύσεων.
Για τα Εργασιακά επιβεβαίωσε ότι το ζήτημα είναι ανοιχτό, δήλωσε ότι οι υπουργοί Οικονομικών δεν μπορούν να μπουν σε λεπτομέρειες, αλλά υπενθύμισε ότι το 2015 η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε για «βαθιές μεταρρυθμίσεις» στην αγορά εργασίας.
Για το χρέος ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι υπήρξε συμφωνία για τις βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις, αλλά επανέλαβε ότι θα συζητηθεί συνολικά μετά το 2018 και τότε θα αποφασιστεί αν θα απαιτηθούν μεσοπρόθεσμα μέτρα για την εξυπηρέτησή του.

Εγκρίθηκαν οι βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις για το χρέος

Τις βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις που ενέκρινε το Eurogroup παρουσίασε ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM, λέγοντας ότι οι βασικοί άξονες είναι η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής από 28 σε 32,5 έτη και η μείωση κάποιων επιτοκίων έτσι ώστε το 2060 το χρέος να έχει μειωθεί κατά 20% του ΑΕΠ. Πρόσθεσε ωστόσο ότι ο μεγάλος χρονικός ορίζοντας εμπεριέχει «μεγάλη αβεβαιότητα» καθώς «μπορεί να αλλάξουν οι συνθήκες στις αγορές» αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται να απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα.
Επιπλέον ανέφερε ότι οι βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις μπορούν από τις επόμενες εβδομάδες να εφαρμοστούν εφόσον η ελληνική κυβέρνηση τηρεί τις δεσμεύσεις της και κλείσει τη δεύτερη αξιολόγηση.

Π. Μοσκοβισί: Πολύ κοντά σε τεχνική συμφωνία

Στη δεύτερη αξιολόγηση επικεντρώθηκε στις δηλώσεις του ο Κοινοτικός επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, κάνοντας λόγο για «μεγάλη πρόοδο» και πως «είμαστε πολύ κοντά σε τεχνική συμφωνία». Δήλωσε ότι το κουαρτέτο επιστρέφει τις επόμενες μέρες στην Αθήνα και είναι έτοιμο για συμφωνία, που αν επιτευχθεί, τότε η κυβέρνηση «μια σειρά από δράσεις» θα πρέπει να τις υλοποιήσει, δηλαδή να γίνουν οι απαραίτητες νομοθετικές κινήσεις προκειμένου να ψηφιστούν τα συμφωνημένα αντιλαϊκά μέτρα.

Οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης στο ανακοινωθέν του Eurogroup 

Σαφείς δεσμεύσεις για αντιλαϊκά μέτρα πριν και μετά το 2018 που ολοκληρώνεται το τρίτο μνημόνιο προκύπτουν από το ανακοινωθέν της συνεδρίασης του Eurogroup στις 5 Δεκέμβρη, ενώ προσπαθεί να παρουσιάσει το «μαύρο άσπρο» για να κρύψει πως έχει συμφωνήσει σε αντιλαϊκά μέτρα. 
Συγκεκριμένα το ανακοινωθέν αναφέρει πως «το Eurogroup σημειώνει πως η συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την επίτευξη του συμφωνημένου δημοσιονομικού στόχου για το 2018 (πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ), καθώς και μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας σε όρους κόστους, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων για την αγορά εργασίας, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και την άρση των εμποδίων για επενδύσεις».
Συνεπώς για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση πέραν των Εργασιακών και του ανοίγματος επαγγελμάτων, η κυβέρνηση δεσμεύεται για τη λήψη δημοσιονομικών μέτρων για να
πετύχει πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Ωστόσο, σύμφωνα με το ανακοινωθέν και μετά το 2018 η κυβέρνηση δεσμεύεται για τη λήψη μέτρων, αφού «τo Εurogroup υπενθύμισε ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ που θα επιτευχθεί το 2018 πρέπει να διατηρηθεί σε μεσοπρόθεσμο διάστημα», άρα το 3,5% διατηρείται και μετά το 2018 και το ανακοινωθέν προσθέτει πως «υπενθυμίσαμε επίσης τη σημασία μιας δημοσιονομικής πορείας που θα ευθυγραμμίζεται με τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις που ορίζει το πλαίσιο της ΕΕ», δηλαδή πρόσθετα μέτρα.
Μάλιστα στην επόμενη παράγραφο στο ανακοινωθέν ξεκαθαρίζεται ότι «για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς στόχους με βιώσιμο τρόπο μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να συμφωνήσουν με τους θεσμούς σε ένα μηχανισμό και σε διαρθρωτικά μέτρα που θα το διασφαλίζουν αυτό». Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για νέα μέτρα μετά τη λήξη του τρίτου μνημονίου το 2018!
Αναφέρει ακόμα πως αναμένει την πλήρη εφαρμογή των μέτρων του μνημονίου, δηλώνοντας ότι «το Eurogroup είναι έτοιμο να στηρίξει την ολοκλήρωση μελλοντικών αξιολογήσεων υπό τον όρο ότι το πακέτο του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένου του ενδεχόμενου δημοσιονομικού μηχανισμού που συμφωνήθηκε στην πρώτη αναθεώρηση, εφαρμόζεται όπως έχει συμφωνηθεί» και πως «η πλήρης εφαρμογή όλων των προαπαιτουμένων ενεργειών που σχετίζονται με τη δεύτερη αξιολόγηση και η ολοκλήρωση των ψηφοφοριών στη Βουλή θα ανοίξουν το δρόμο για τον ESM να εγκρίνει το συμπληρωματικό MoU».
Για το ΔΝΤ το ανακοινωθέν αναφέρει ότι «η αποστολή του ΔΝΤ επιβεβαίωσε σήμερα την πρόθεσή της να προτείνει στο Εκτελεστικό Συμβούλιο μια νέα χρηματοοικονομική συμφωνία για την Ελλάδα το συντομότερο δυνατό από τη στιγμή που υπάρξει μια συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, σε συνάφεια με τις πολιτικές του Ταμείου», δηλαδή συνάφεια με τα αντιλαϊκά μέτρα που ζητάει το Ταμείο.
Επίσης κάνει ειδική αναφορά στο υπερταμείο των ιδιωτικοποιήσεων, ζητώντας «η πρόσληψη των μελών του Συμβουλίου των Διοικητών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ (ΗCAP) πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του Ιανουαρίου του 2017 για να τεθεί το ταμείο σε πλήρη λειτουργία».
Οι βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις για το χρέος περιλαμβάνουν:
- Την εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής του EFSF βάσει των υφιστάμενων μέσων σταθμισμένων ωριμάνσεων που φθάνουν τα 32,5 έτη.
- Την επιβολή ορίου στην άρση του επιτοκιακού περιθωρίου που αφορά την εξαγορά χρέους του δεύτερου ελληνικού προγράμματος για το 2017 στις 200 μονάδες βάσης.
- Τη χρήση της χρηματοδοτικής στρατηγικής του ESM/EFSF ανάλογα με την κατάσταση των αγορών για τη μείωση του ρίσκου των επιτοκίων χωρίς την επιβολή επιπρόσθετου κόστους στις χώρες που συμμετείχαν σε προγράμματα. Το μέτρο αυτό θα χρησιμοποιηθεί μέσω: α) Της ανταλλαγής τίτλων του ESM/EFSF που στηρίζουν τα δάνεια για την τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση στην Ελλάδα. β) Του swap επιτοκίων του ESM για τον περιορισμό του ρίσκου από υψηλότερα επιτόκια στις αγορές. γ) Της εισαγωγής αντίστοιχης χρηματοδότησης για μελλοντικές εκταμιεύσεις στην Ελλάδα υπό το τρέχον πρόγραμμα.