Καμπανάκι κινδύνου από την έκθεση του ΟΗΕ για ιατρική κάνναβη, επιδημία οπιοειδών και χώρους εποπτευόμενης χρήσης

Στοιχεία που αποδομούν επιχειρήματα και ιδεολογήματα γύρω από την τοξικοεξάρτηση, αναδεικνύουν ανησυχητικές διαστάσεις για την εξάπλωση των ναρκωτικών και σκιαγραφούν όσους τελικά κερδίζουν απ’ όλη αυτήν την ιστορία, περιλαμβάνει η φετινή Εκθεση της Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Διεθνή Ελεγχο των Ναρκωτικών, που παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες από το ΚΕΘΕΑ. 

Ανησυχία για την «ιατρική» κάνναβη

Παρά το κλίμα ευφορίας που προσπαθεί να καλλιεργήσει και
στη χώρα μας η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργώντας το υπόβαθρο για κερδοφόρες επενδύσεις, στην Εκθεση εκφράζεται ανησυχία σχετικά με τη χρήση κάνναβης και κανναβινοειδών για «ιατρικούς» σκοπούς.
Οπως καταγράφεται, «τα προγράμματα “ιατρικής” χρήσης των κανναβινοειδών (…) μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και να αυξήσουν τη χρήση μη “ιατρικής” κάνναβης στους ενήλικες. Μπορεί επίσης να συμβάλουν στη νομιμοποίηση της μη “ιατρικής” χρήσης της κάνναβης, αποδυναμώνοντας την αντίληψη του κοινού για τους κινδύνους που συνδέονται με τη χρήση της ουσίας και καθησυχάζοντας την ανησυχία του σχετικά με τη λεγόμενη “ψυχαγωγική” χρήση κάνναβης, ιδίως μεταξύ των νέων (…)
Αυξάνουν τον κίνδυνο εκτροπής της κάνναβης στη μη ιατρική χρήση, καθώς η κάνναβη καθίσταται ευρύτερα διαθέσιμη, ενδεχομένως και σε χαμηλότερη τιμή και πιο ισχυρή μορφή, όπως τα συμπυκνώματα (…) Η προσωπική καλλιέργεια φαρμακευτικής κάνναβης έρχεται σε αντίθεση με τις διεθνείς συμβάσεις. Το κάπνισμα της κάνναβης δεν είναι ιατρικά αποδεκτό».
Παρ’ όλες τις συνεχείς «προειδοποιήσεις», στην Ελλάδα κλιμακώνονται οι επιθετικές, γερά χρηματοδοτούμενες εκστρατείες για την «καλή», «αθώα» και «θεραπευτική» κάνναβη, ενώ με τις επευφημίες των υποψήφιων δημάρχων όλων των κομμάτων – πλην ΚΚΕ – στήνονται ΑΤΜ κάνναβης στο κέντρο της Αθήνας, ναρκω-φεστιβάλ κάθε Μάη και κάθε μορφή ναρκω-κουλτούρας.
Δεν είναι τυχαίο ότι μια μεγάλη γκάμα αντιδραστικών επιχειρημάτων, που έχουν ως βάση το «ατομικό δικαίωμα» και την «προσωπική επιλογή», αναπαράγονται αυτούσια στη χώρα μας, αντί οποιασδήποτε πραγματικής αντιπαράθεσης πάνω σε επιστημονικά δεδομένα και μελέτες.
Για παράδειγμα, η απαγόρευση της χρήσης κάνναβης για μη ιατρικούς σκοπούς κρίθηκε αντισυνταγματική από το Ανώτατο Δικαστήριο του Μεξικού τον Οκτώβρη του 2018, με το σκεπτικό ότι οι ενήλικες έχουν το «θεμελιώδες δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας» χωρίς παρέμβαση από το κράτος!
Οι καπιταλιστές και το κράτος τους δεν έχουν κανένα πρόβλημα να αποθεώνουν το «δικαίωμα» στη μαστούρα, την ίδια ώρα που ξεπατώνουν εργατικά και λαϊκά δικαιώματα για να αυξάνουν τα κέρδη τους.
Εξίσου αποκαλυπτική είναι και η σύνδεση ανάμεσα στη νομιμοποίηση της ιατρικής κάνναβης και στη χαλάρωση των περιορισμών για τη χρήση της λεγόμενης «ψυχαγωγικής», που συνήθως ακολουθεί. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, οι Πολιτείες της Καλιφόρνιας και του Βερμόν νομιμοποίησαν – δύο χρόνια μετά τη νομιμοποίηση της «ιατρικής» χρήσης – τη χρήση κάνναβης για μη ιατρικούς σκοπούς, ενώ νομοθετικές εξελίξεις προς την κατεύθυνση αυτή σημειώθηκαν και στις Πολιτείες του Μέιν και της Μασαχουσέτης, όπως καταγράφει η Εκθεση.

Για τη «μείωση της βλάβης»

Σύμφωνα με την Εκθεση, η «επιδημία» υπερβολικής δόσης οπιοειδών (μεθαδόνη, βουπρενορφίνη, ναλτρεξόνη) επιδεινώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2017 με περισσότερους από 70.000 θανάτους, καταγράφοντας αύξηση 10% σε σχέση με το 2016. Υποτίθεται ότι τα προγράμματα υποκατάστασης που χορηγούν τις παραπάνω ουσίες, είχαν στόχο να μειώσουν τους θανάτους από ναρκωτικά, στη λογική της «μείωσης της βλάβης». Οπως φαίνεται όμως, τα «υποκατάστατα» αναδεικνύονται σε «δυναμική» αγορά με αυξητική τάση στους θανάτους, στους οποίους κυνικά προσπαθούν να στηρίξουν τώρα την «αναγκαιότητα» των «Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης».
Σχετικά με αυτούς τους χώρους, ακόμη και ο ΟΗΕ εκφράζει επιφυλάξεις, σημειώνοντας ότι δεν πρέπει να αντικαθιστούν τα προγράμματα μείωσης της ζήτησης, ιδίως την πρόληψη και τη θεραπεία, ενώ εφιστά την προσοχή στην «ακούσια ενθάρρυνση της χρήσης και της διακίνησης μέσα και γύρω από αυτούς τους χώρους».
Την ίδια στιγμή, στη χώρα μας, οι δομές πρόληψης και απεξάρτησης λιμοκτονούν από την κατακρεούργηση της κρατικής χρηματοδότησης, την έλλειψη προσωπικού. Η κυβέρνηση, με την οποία ευθυγραμμίζονται τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, εναποθέτει τη μελλοντική «λειτουργία» τους στα ληξιπρόθεσμα ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα προγράμματα και σε εργαζόμενους με βραχύχρονες ελαστικές σχέσεις εργασίας, που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην αύξηση των υποτροπών και τη διακοπή της απεξάρτησης.
Ενα αντίστροφο παράδειγμα, που επιβεβαιώνει ότι τα μονοπώλια αναπτύσσουν δράση μόνο εκεί που φυσάει ο άνεμος του κέρδους, χωρίς να εξαιρούνται οι ναρκωτικές ουσίες, είναι το εξής: Σύμφωνα με την Εκθεση, «το μεγαλύτερο μέρος της διαθέσιμης μορφίνης δεν χρησιμοποιείται από φαρμακευτικές εταιρείες για να παράγουν σκευάσματα για παρηγορητική φροντίδα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η διαθεσιμότητά τους για τον σκοπό αυτό και να επηρεάζεται αρνητικά η φροντίδα της υγείας, ιδιαίτερα στις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο κόστος των συνθετικών οπιοειδών – τα οποία είναι ακριβότερα – για τη θεραπεία και τη διαχείριση του πόνου.
Μόνο το 10% της διαθέσιμης μορφίνης καταναλώθηκε για τη διαχείριση του πόνου. Το μεγαλύτερο μέρος της (88%) μετατράπηκε σε κωδεΐνη ή σε ουσίες που δεν καλύπτονται από τη Σύμβαση του 1961 (βάζει τα όρια διακίνησης και παραγωγής ναρκωτικών). Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της κωδεΐνης (89%) χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή φαρμάκων για τον βήχα, καθώς απευθύνεται σε ευρύτερο καταναλωτικό κοινό».

Παγκόσμια κέντρα παραγωγής και διακίνησης

Στο …απελευθερωμένο από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους Αφγανιστάν, η έκταση όπου καλλιεργείται η οπιούχος παπαρούνα εκτιμάται σε 2.630.000 στρέμματα. Το 2018 οι καλλιεργούμενες εκτάσεις μειώθηκαν κατά 20%, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στην ξηρασία που πλήττει τη χώρα και τις φθίνουσες τιμές του ξηρού οπίου.
Το 2017, χρονιά κατά την οποία παράχθηκαν 9.000 τόνοι, η παράνομη οικονομία των οπιούχων ξεπέρασε αισθητά το επίπεδο των νόμιμων εξαγωγών του Αφγανιστάν σε αγαθά και υπηρεσίες! Οχι μόνο οι Ταλιμπάν, αλλά και αντικυβερνητικοί και τοπικοί άρχοντες επωφελούνται από την οικονομία του παράνομου οπίου. Επιπλέον, πολλές κοινότητες στο Αφγανιστάν που ασχολούνται με την καλλιέργεια και συμμετέχουν στη διακίνηση παράνομων ναρκωτικών έχουν εξαρτηθεί ακόμη περισσότερο από την οπιούχο παπαρούνα, προκειμένου να επιβιώσουν.
Η προώθηση ηρωίνης από το Αφγανιστάν προς την Ευρώπη φαίνεται ότι παρέμεινε σταθερή μέχρι τα τέλη του 2016 και οφείλεται στις προσπάθειες των διεθνών κυκλωμάτων να διατηρήσουν την προσφορά σταθερή.
Σύμφωνα επίσης με την Εκθεση, «η αστάθεια και οι ένοπλες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή συνέχισαν να διευκολύνουν τη διακίνηση ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών στην περιοχή. Οι απομιμήσεις “captagon” έχουν γίνει ναρκωτικό “επιλογής” στις εμπόλεμες ζώνες της Μέσης Ανατολής». Υπενθυμίζουμε τη χορήγηση μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών στους Αμερικανούς στρατιώτες που πολεμούσαν στο Βιετνάμ, προκειμένου να αντέξουν τις φρικαλεότητες που οι ίδιοι προκαλούσαν.
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι αυξάνονται τα περιστατικά παράνομης καλλιέργειας και παραγωγής ναρκωτικών στο Ιράκ, συμπεριλαμβανομένων της παραγωγής ηρωίνης, οπιούχου παπαρούνας και της καλλιέργειας φυτών κάνναβης. Συγκεκριμένα, η διακίνηση και η χρήση ναρκωτικών αυξήθηκαν σημαντικά στην περιοχή της Βάσρα του Ιράκ, η οποία συνορεύει με το Ιράν και το Κουβέιτ.